{محمدرضا اصلانی: سینما فتوکپی واقعیت است}
۲۷ بهمن‌ماه ۱۳۹۴
بیست و‌هشتمین برنامه سه شنبه های هنوزبا عنوان «سئوال از واقعیت و سینما» با حضور محمد رضا اصلانی و فواد نظیری برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی کتاب‌فروشی هنوز، فواد نظیری در ابتدای این نشست گفت: محمد رضا اصلانی کارنامه بسیار گسترده ای دارد و به نظر من بخش شعر آن تا حدودی مغفول مانده است، با این که در دهه ۴۰ نقدهای متعددی بر روی مجموعه شعرهای او نوشته شده است. سینمای مستند اصلانی جوهره تغزلی دارد .او فیلم های مستند وسریال بسیاری ساخته و ۱۵ فیلمنامه نیز در کارنامه خود دارد و هر یک از آثارش دایرة المعارفی برای آموختن است.
محمدرضا اصلانی با بیان این مطلب که انسان خود امر تاریخی است، گفت: برخی از نظام ها سعی می کنند تاریخی بودن انسان را حذف کنند. انسان تاریخی در سطح حرکت می کند و سطح را نمی توان حذف کرد. این مساله ای است که فلاسفه امروز به آن توجه ویژه ای می کنند.
او افزود: همواره در طول تاریخ با نیروهایی روبرو می شویم که می خواهند تاریخی بودن انسان را حذف کنند و بیشتر جنگ هایی که در طول تاریخ شاهد آن هستیم از این نگاه ناشی می شود. طالبان و داعش نیز برآمده از این نگاه هستند و همواره تلاش کرده اند ردپای تاریخی انسان را حذف کنند و داعش یک ماه قبل از سقوط در افغانستان بوداهای بامیان را نابود کرد. بوداهایی که همه ایرانی بودند.
به گفته اصلانی، همواره ما ایرانی ها از دوره هخامنشی تاکنون با مقوله جنگ برای حذف شدن روبرو بوده ایم و مورد حمله اقوام مختلفی بوده ایم و ایران یک امپراطوری بزرگ بوده است و خوشبختانه ایران همچنان امپراطوری فرهنگی خود را حفظ کرده است و گستره وسیعی را دربرمی گیرد.
او افزود: تداوم یک امپراطوری در طول قرن ها به سادگی میسر نیست و گستره زبان فارسی آن قدر وسیع و قدرتمند بوده است که توانسته اقوام مختلف را تحت سیطره امپراطوری ایران حفظ کند. در خزانه امپراطوری ایران در اواخر دوره پارتیان، حدود ۳۰هزار پوست نوشته بوده که از این پوست ها آثاری باقی نمانده است.
اصلانی با بیان این مطلب که در الواح به جا مانده از خط میخی؛ شاهد مطالبی درباره نظام تولید و کار هستیم؛ گفت: ما ایرانی ها هرگز نظام برده داری نداشته ایم و زنان بابت کارهایی که انجام می دادند حقوق دریافت می کردند. کورش نخستین پادشاه ایرانی بود که اتاق فکر را در دستگاه حکومت خود راه اندازی کرد. با این که ما ایرانی ها قدیمی ترین امپراطوری جهان هستیم که برده داری را ممنوع کرده بودیم اما متاسفانه اسناد آن را از بین برده اند.
او افزود: امروزه باستان شناسان تمرکز خود را تنها معطوف به اسناد موجود کرده اند و کم پیش می آید که بخواهند به اسنادی که در دل تاریخ گم شده اند رجوع کنند و یا بخواهند با ارتباط عقلانی سندهای گم شده را کشف کنند. وقتی تاریخ از جامعه حذف می شود آن جامعه عقلانیت خود را از دست می دهد و آن جامعه غیر اخلاقی تلقی می شود. باید تفکر کنیم چرا در ایران در مقاطع طولانی تاریخی سندی در اختیار نداریم، آیا در این دوران شعری گفته نشده، متنی نوشته نشده و یا اثر تاریخی از خود به جای نگذاشته اند.
اصلانی دربخش دیگر سخنانش گفت: عکس از جهان مرده و ماضی سخن می گوید اما سینما قابلیت این را دارد که جهان مضارع را با ما در میان می گذارد. در واقع سینما میل به حقیقت را به جهان هدیه کرد. نظام زمانی سینما و موسیقی با هم همخوان است. حتی فلاش بک ها هم در سینما به صورت گزاره اجرا می شود. سینما یک سند نیست فتوکپی است.
او افزود: سینما فتوکپی واقعیت است، سینما واقعیت خودش را دارد، نه واقعیت بیرونی. در سینما شاهد تصاویر پراکنده ای هستیم که این تصاویر در ساز و کار با هم ارتباط برقرار می کند. در سینما بی نهایت راه برای اتصال بینا متن ها وجود دارد و از یک موضوع می توانیم بی نهایت فیلم بسازیم و نباید این تصور را داشته باشیم که اگر براساس موضوعی فیلمی ساخته شد نباید دیگر سراغ آن برویم.
